Ο Κανονισμός Λειτουργίας των Επισκέψιμων Ενάλιων Αρχαιολογικών Χώρων (Ε.Ε.Α.Χ.) καθορίζει το πλαίσιο διεξαγωγής καταδύσεων σε προστατευμένους αρχαιολογικούς χώρους που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Σκοπός του είναι να διασφαλίσει την ορθή λειτουργία των χώρων αυτών, την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και την ασφάλεια των επισκεπτών-δυτών.

Ο κανονισμός περιλαμβάνει συγκεκριμένες διατάξεις σχετικά με τις προϋποθέσεις συμμετοχής στις καταδύσεις, τους περιορισμούς πρόσβασης, τις υποχρεώσεις των παρόχων καταδυτικών υπηρεσιών και τα μέτρα ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται.

1. Στον χώρο του Επισκέψιμου Ενάλιου Αρχαιολογικού Χώρου (Ε.Ε.Α.Χ.) Περιστέρας Αλοννήσου η καθοδηγούμενη αυτόνομη ή ελεύθερη κατάδυση γίνεται σε προκαθορισμένη ώρα, με προκαθορισμένο συνολικό χρόνο και χρόνο βυθού, από έναν μόνο εκάστοτε πάροχο καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής.

2. Οι καθοδηγούμενες καταδύσεις στον Ε.Ε.Α.Χ. Περιστέρας πραγματοποιούνται με βάση τα Εθνικά Πρότυπα καταδύσεων αναψυχής του άρθρου 2 του ν. 3409/2005 (Α’ 273), όπως ισχύει και τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Καταδύσεων Αναψυχής, και με τους εξής επιπλέον περιορισμούς:

α) Ο μέγιστος αριθμός δυτών – επισκεπτών ανά επίσκεψη είναι οκτώ (8).

β) Κάθε ομάδα δυτών – επισκεπτών συνοδεύεται απαραιτήτως ανά επίσκεψη από έναν τουλάχιστον συνοδό κατάδυσης σε Ε.Ε.Α.Χ., ο οποίος διαθέτει τα οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 4688/2020 (Α’ 101) προσόντα.

γ) Ανά τέσσερις (4) αυτοδύτες-επισκέπτες είναι υποχρεωτική η συνοδεία από συνοδό αυτόνομης κατάδυσης, πάροχο καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής ή προσωπικό αυτού, που διαθέτει πιστοποιητικά εκπαιδευτή δυτών, σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν. 3409/2005 (Α’ 273), όπως ισχύει.

3. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή δύτη στην καθοδηγούμενη επίσκεψη στον Ε.Ε.Α.Χ. Περιστέρας, σε βάθος μεγαλύτερο των μείον δεκαοκτώ (-18) μέτρων, είναι:

• Να διαθέτει δίπλωμα αυτόνομης ή ελεύθερης κατάδυσης, που πιστοποιεί δυνατότητα κατάδυσης έως τριάντα (30) μέτρων τουλάχιστον.
• Για τους αυτοδύτες: Να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον μία αυτόνομη κατάδυση τις προηγούμενες μέρες ή μια δοκιμαστική κατάδυση, που αποδεικνύεται από το ημερολόγιο καταδύσεων εκάστου. Η προϋπόθεση αυτή δεν απαιτείται σε περίπτωση που ο αυτοδύτης κατέχει δίπλωμα επιπέδου εκπαιδευτή καταδύσεων, με την προϋπόθεση να έχει διενεργήσει μία τουλάχιστον κατάδυση το τελευταίο έτος, που αποδεικνύεται από το ημερολόγιο καταδύσεων εκάστου. Σε περίπτωση δυτών αυτόνομης ή ελεύθερης κατάδυσης με δίπλωμα που πιστοποιεί δυνατότητα κατάδυσης έως δεκαοκτώ (18) ή είκοσι (20) μέτρων, η κατάδυση απαγορεύεται να ξεπεράσει το βάθος των μείον δεκαοκτώ (-18) μέτρων και θα γίνεται σε συγκεκριμένες μέρες και ώρες, σε συνεννόηση με το εντεταλμένο προσωπικό της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (Ε.Ε.Α.).

4. Οι πάροχοι καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής είναι υπεύθυνοι για τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων για την κατάδυση στον Ε.Ε.Α.Χ. Περιστέρας των αυτοδυτών ή ελευθέρων δυτών και των συνοδών τους, καθώς και για την ασφάλεια και την υγεία των δυτών και των συνοδών.

5. Οι δύτες δεν επιτρέπεται να πλησιάζουν σε απόσταση μικρότερη του ενάμιση (1,5) μέτρου τον πυθμένα και σε απόσταση μικρότερη του ενός (1) μέτρου τα ευρήματα. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται να ακουμπούν τα ευρήματα, τις υποβρύχιες πινακίδες, τις κάμερες παρακολούθησης και όλες τις εγκαταστάσεις λειτουργίας του χώρου. Οι πάροχοι καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής είναι υπεύθυνοι για την τήρηση των κανόνων αυτών από τους δύτες που συνοδεύουν. Οι παραβάτες τιμωρούνται με βάση τις διατάξεις των ν. 3028/2002 (Α’ 153), όπως ισχύει και ν. 4688/2020 (Α’ 101).

6. Επιτρέπεται η ερασιτεχνική φωτογράφιση για προσωπική χρήση και για μη εμπορικούς σκοπούς, σύμφωνα με τις διατάξεις των ν. 3028/2002 (Α’ 153), όπως ισχύει και ν. 4688/2020 (Α’ 101). Η επαγγελματική φωτογράφιση ή κινηματογράφηση διέπεται από τις διατάξεις του ν. 3028/2002 (Α’ 153), όπως ισχύει και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις του ΥΠ.ΠΟ.Α.

7. Ο χώρος του Ε.Ε.Α.Χ. παρακολουθείται με κάμερες για την προστασία του ενάλιου αρχαιολογικού χώρου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Οδηγία 1/2011 «Σχετικά με τη χρήση συστημάτων βιντεοεπιτήρησης για την προστασία προσώπων και αγαθών» της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Τα δεδομένα φυλάσσονται από την Ε.Ε.Α. και καταστρέφονται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία της καθοδηγούμενης επίσκεψης εκτός από αυτά από τα οποία προκύπτει παράβαση των διατάξεων των ν. 3028/2002 (Α’ 153), όπως ισχύει και ν. 4688/2020 (Α’ 101) και των κανονιστικών πράξεων που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότησή τους, τα οποία διατηρούνται μέχρι τη λήξη της αρξαμένης ποινικής ή και διοικητικής δίωξης που προβλέπεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις.

8. Σημείο απόπλου/κατάπλου ορίζεται η Στενή Βάλα Αλοννήσου. Τα χρησιμοποιούμενα για καταδύσεις αναψυχής σκάφη προσεγγίζουν τον μώλο της Στενής Βάλας Αλοννήσου, όπου εδρεύει το προσωπικό της Ε.Ε.Α., πριν την καταδυτική επίσκεψη, και επιστρέφουν στο ίδιο μέρος μετά την επίσκεψη, ενώ απαγορεύεται να προσεγγίσουν άλλο σημείο της ξηράς ή άλλο σκάφος κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στον Ε.Ε.Α.Χ. Περιστέρας.

9. Ο χώρος λειτουργεί τις ημέρες και ώρες που κατ’ έτος προβλέπονται από τις οικείες Υπουργικές Αποφάσεις για τη λειτουργία των Μουσείων και των οργανωμένων Αρχαιολογικών Χώρων, ενώ παραμένει κλειστός κατά τις επίσημες αργίες. Οι επισκέψεις πραγματοποιούνται σε προκαθορισμένες ώρες επίσκεψης, που επίσης κατ’ έτος ορίζονται από τις ανωτέρω Υπουργικές Αποφάσεις. Οι πάροχοι καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής υποχρεούνται να κοινοποιούν πριν από την επίσκεψη τον αριθμό και τα ονόματα των δυτών, που θα συνοδεύσουν στον Ε.Ε.Α.Χ., και των συνοδών τους. Τα στοιχεία αυτά διατηρούνται στο αρχείο της Ε.Ε.Α. μόνο για στατιστικούς λόγους, τηρουμένων όλων των διατάξεων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

10. Η τιμή του εισιτηρίου καθορίζεται με κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού και Αθλητισμού, και καταβάλλεται για κάθε επισκέπτη από τους παρόχους καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής στον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (Ο.Δ.Α.Π.) πριν την επίσκεψη.

11. Ο χώρος παραμένει κλειστός και δεν πραγματοποιούνται καταδύσεις αναψυχής μετά από σχετική ανακοίνωση της Ε.Ε.Α.:

• Σε περίπτωση που το Λιμεναρχείο απαγορεύει τον απόπλου των σκαφών καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής.
• Σε περίπτωση που πνέουν ισχυροί τοπικοί άνεμοι, Νότιοι ή Νοτιοδυτικοί πέντε (5) μποφόρ και άνω.
• Σε περίπτωση βροχής με απειλή κεραυνών.
• Σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο καθίσταται αδύνατη η εποπτεία των καταδύσεων ή για άλλο σοβαρό λόγο που απειλεί την ασφάλεια του ενάλιου αρχαιολογικού χώρου.

12. Πριν την επίσκεψη, με φροντίδα του παρόχου καταδυτικών υπηρεσιών που τους συνοδεύει, οι δύτες επισκέπτες συμπληρώνουν υπεύθυνη δήλωση ότι έλαβαν γνώση των όρων και των προϋποθέσεων για την κατάδυση στον Ε.Ε.Α.Χ. Περιστέρας Αλοννήσου, και την παραδίδουν στην Ε.Ε.Α.

13. Η διέλευση σκαφών πάνω από τον χώρο του Ε.Ε.Α.Χ. Περιστέρας κατά τις ώρες της λειτουργίας του διέπεται από τον ν. 3409/2005 (Α’ 273), όπως ισχύει, την εκάστοτε σχετική προαγγελία της Υδρογραφικής Υπηρεσίας και τις οδηγίες του αρμόδιου Λιμεναρχείου.

14. Η χρήση των ναυδέτων του Ε.Ε.Α.Χ. Περιστέρας δεν επιτρέπεται για λόγους άσχετους με τη λειτουργία του χώρου.

15. Για οποιοδήποτε θέμα αφορά στη λειτουργία του Ε.Ε.Α.Χ. Περιστέρας, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να απευθύνονται στην Ε.Ε.Α., η οποία είναι ο φορέας διαχείρισης αυτού.

1. Στους χώρους των Επισκέψιμων Ενάλιων Αρχαιολογικών Χώρων (Ε.Ε.Α.Χ.) Τηλέγραφου, Κικύνθου και Γλάρου Δ. Παγασητικού, ΠΕ Μαγνησίας, η καθοδηγούμενη αυτόνομη ή ελεύθερη κατάδυση γίνεται σε προ καθορισμένη ώρα, με προκαθορισμένο συνολικό χρόνο και χρόνο βυθού, από έναν (1) μόνο εκάστοτε πάροχο καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής ανά θέση.

2. Οι καθοδηγούμενες καταδύσεις στους ανωτέρω Ε.Ε.Α.Χ. Δυτικού Παγασητικού πραγματοποιούνται με βάση τα Εθνικά Πρότυπα καταδύσεων αναψυχής του άρθρου 2 του ν. 3409/2005 (Α’ 273) και τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Καταδύσεων Αναψυχής, και με τους εξής επιπλέον περιορισμούς:

α) Ο μέγιστος αριθμός δυτών-επισκεπτών ανά επίσκεψη και ανά θέση στον Ε.Ε.Α.Χ είναι οκτώ (8).

β) Κάθε ομάδα δυτών – επισκεπτών συνοδεύεται απαραιτήτως, ανά επίσκεψη, από έναν τουλάχιστον συνοδό κατάδυσης σε Ε.Ε.Α.Χ., ο οποίος διαθέτει τα οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 4688/2020 (Α’ 101) προσόντα.

γ) Ανά τέσσερις (4) αυτοδύτες – επισκέπτες είναι υποχρεωτική η συνοδεία από συνοδό αυτόνομης κατάδυσης, πάροχο καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής ή προσωπικό αυτού, που διαθέτει πιστοποιητικά εκπαιδευτή δυτών, σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν. 3409/2005.

3. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή δύτη στην καθοδηγούμενη επίσκεψη στον Ε.Ε.Α.Χ. Δυτικού Παγασητικού είναι:

• Εάν επιθυμεί να καταδυθεί στους Ε.Α.Α.Χ. σε βάθος μικρότερο των μείον δεκαοκτώ (-18) μέτρων του Ε.Α.Α.Χ. Κικύνθου και τις διαδρομές Π2 και Π4 στον Ε.Α.Α.Χ. Γλάρο, οφείλει να διαθέτει δίπλωμα αυτόνομης ή ελεύθερης κατάδυσης το οποίο του πιστοποιεί τη δυνατότητα κατάδυσης έως δεκαοχτώ (18) μέτρων,
• Εάν επιθυμεί να καταδυθεί στους Ε.Α.Α.Χ. σε βάθος μεγαλύτερο των μείον δεκαοκτώ (-18) μέτρων (Ε.Α.Α.Χ. Τηλέγραφου και τις διαδρομές Π1 και Π3 του Ε.Α.Α.Χ. Γλάρου), οφείλει να διαθέτει δίπλωμα αυτόνομης ή ελεύθερης κατάδυσης το οποίο του πιστοποιεί τη δυνατότητα κατάδυσης έως μείον τριάντα (-30) μέτρων τουλάχιστον,
• Για τους αυτοδύτες: Να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον μία (1) αυτόνομη κατάδυση τις προηγούμενες μέρες ή μια δοκιμαστική κατάδυση, που αποδεικνύεται από το ημερολόγιο καταδύσεων εκάστου. Η προϋπόθεση αυτή δεν απαιτείται σε περίπτωση που ο αυτοδύτης κατέχει δίπλωμα επιπέδου εκπαιδευτή καταδύσεων, με την προϋπόθεση να έχει διενεργήσει μία τουλάχιστον κατάδυση το τελευταίο έτος, που αποδεικνύεται από το ημερολόγιο καταδύσεων εκάστου.
• Σε περίπτωση δυτών αυτόνομης ή ελεύθερης κατάδυσης με δίπλωμα που πιστοποιεί δυνατότητα κατάδυσης έως δεκαοκτώ (18) ή είκοσι (20) μέτρων, η κατάδυση απαγορεύεται να ξεπεράσει το βάθος των μείον δεκαοκτώ (-18) μέτρων και θα γίνεται σε συγκεκριμένες μέρες και ώρες, σε συνεννόηση με το εντεταλμένο προσωπικό της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (Ε.Ε.Α.).

4. Οι πάροχοι καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής είναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο και τη σωστή τήρηση των ανωτέρω προϋποθέσεων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την κατάδυση στους Ε.Ε.Α.Χ. Δυτικού Παγασητικού των αυτοδυτών ή ελευθέρων δυτών και των συνοδών τους, καθώς και για την ασφάλεια και την υγεία τους.

5. Οι δύτες, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους, δεν επιτρέπεται να πλησιάζουν σε απόσταση μικρότερη του ενάμιση (1,5) μέτρου από τον πυθμένα καθώς και σε απόσταση μικρότερη του ενός (1) μέτρου από τα ευρήματα. Για λόγους προστασίας και καλής διατήρησης των Ε.Α.Α.Χ. και των υλικών τους, οι επισκέπτες - δύτες απαγορεύεται να ακουμπούν τα ευρήματα, τις υποβρύχιες πινακίδες, τις κάμερες παρακολούθησης και όλες τις εγκαταστάσεις λειτουργίας του χώρου. Οι πάροχοι καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής είναι υπεύθυνοι για την τήρηση των κανόνων αυτών από τους δύτες που συνοδεύουν. Οι παραβάτες τιμωρούνται με βάση τις διατάξεις του ν. 4858/2021 (Α’ 220) και του ν. 4688/2020 (Α’ 101).

6. Επιτρέπεται η ερασιτεχνική φωτογράφιση για προσωπική χρήση και για μη εμπορικούς σκοπούς, σύμφωνα με τις διατάξεις των ν. 4858/2021 (Α’ 220) και ν. 4688/2020 (Α’ 101). Η επαγγελματική φωτογράφιση ή κινηματογράφηση διέπεται από τις διατάξεις του ν. 4858/2021 (Α’ 220) και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις του ΥΠ.ΠΟ.Α.

7. Οι χώροι των Ε.Ε.Α.Χ. παρακολουθούνται με κάμερες για την προστασία του ενάλιου αρχαιολογικού χώρου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Οδηγία 1/2011 «Σχετικά με τη χρήση συστημάτων βιντεοεπιτήρησης για την προστασία προσώπων και αγαθών» της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Τα δεδομένα φυλάσσονται από την Ε.Ε.Α. και καταστρέφονται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία της καθοδηγούμενης επίσκεψης εκτός από αυτά από τα οποία προκύπτει παράβαση των διατάξεων των ν. 4858/2021 (Α’ 220) και του ν. 4688/2020 (Α’ 101) και των Κανονιστικών Πράξεων που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότησή τους, τα οποία διατηρούνται μέχρι τη λήξη της αρξαμένης ποινικής ή και διοικητικής δίωξης που προβλέπεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις.

8. Σημείο απόπλου/κατάπλου ορίζεται η Αμαλιάπολη, Αλμυρού Βόλου. Τα χρησιμοποιούμενα για καταδύσεις αναψυχής σκάφη προσεγγίζουν τον μόλο της Αμαλιάπολης Αλμυρού Βόλου, όπου εδρεύει το κλιμάκιο της Ε.Ε.Α., πριν την καταδυτική επίσκεψη, και επιστρέφουν στο ίδιο μέρος μετά την επίσκεψη, ενώ απαγορεύεται να προσεγγίσουν άλλο σημείο της ξηράς ή άλλο σκάφος κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στους Ε.Ε.Α.Χ. Τηλέγραφου, Κικύνθου και Γλάρου.

9. Ο χώρος λειτουργεί τις ημέρες και ώρες που κατά έτος προβλέπονται από τις οικείες Υπουργικές Αποφά σεις για τη λειτουργία των Μουσείων και των οργανωμένων Αρχαιολογικών Χώρων, ενώ παραμένει κλειστός κατά τις επίσημες αργίες. Οι επισκέψεις πραγματοποιούνται σε προκαθορισμένες ώρες επίσκεψης, που επίσης κατά έτος ορίζονται από τις ανωτέρω Υπουργικές Αποφάσεις. Οι πάροχοι καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής υποχρεούνται να κοινοποιούν πριν από την επίσκεψη τον αριθμό και τα ονόματα των δυτών, που θα συνοδεύσουν στους Ε.Ε.Α.Χ., και των συνοδών τους. Τα στοιχεία αυτά διατηρούνται στο αρχείο της Ε.Ε.Α. μόνο για στατιστικούς λόγους, τηρουμένων όλων των διατάξεων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

10. Η τιμή του εισιτηρίου καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού και Αθλητισμού και καταβάλλεται για κάθε επισκέπτη από τους παρόχους καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής στον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (Ο.Δ.Α.Π.) πριν την επίσκεψη. Στους συγκεκριμένους Ε.Α.Α.Χ., οι οποίοι θα βρίσκονται σε πιλοτική λειτουργία για τα πρώτα δύο χρόνια (2022-2023) η είσοδος θα είναι ελεύθερη. Με την πάροδο των δύο ετών της πιλοτικής τους λειτουργείας θα τεθεί η προκαθορισμένη από τα Υπουργεία τιμή.

11. Ο χώρος παραμένει κλειστός και δεν πραγματοποιούνται καταδύσεις αναψυχής μετά από σχετική ανακοίνωση της Ε.Ε.Α.:

• Σε περίπτωση που το Λιμεναρχείο απαγορεύει τον απόπλου των σκαφών καταδυτικών υπηρεσιών αναψυχής.
• Σε περίπτωση που πνέουν ισχυροί τοπικοί άνεμοι, Βόρειοι ή Βορειοανατολικοί, πέντε (5) μποφόρ και άνω.
• Σε περίπτωση βροχής με απειλή κεραυνών.
• Σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο καθίσταται αδύνατη η εποπτεία των καταδύσεων ή για άλλο σοβαρό λόγο που απειλεί την ασφάλεια του ενάλιου αρχαιολογικού χώρου.

12. Πριν την επίσκεψη, με φροντίδα και ευθύνη του παρόχου καταδυτικών υπηρεσιών που τους συνοδεύει, οι δύτες – επισκέπτες συμπληρώνουν Υπεύθυνη Δήλωση ότι έλαβαν γνώση των όρων και των προϋποθέσεων για την κατάδυση στους Ε.Ε.Α.Χ. Δ. Παγασητικού, και την παραδίδουν στο εντεταλμένο προσωπικού της Ε.Ε.Α.

13. Η διέλευση σκαφών πάνω από τους χώρους των Ε.Ε.Α.Χ. Δυτικού Παγασητικού κατά τις ώρες της λειτουργίας του διέπεται από τον ν. 3409/2005 (Α’ 273), την εκάστοτε σχετική προαγγελία της Υδρογραφικής Υπηρεσίας και τις οδηγίες του αρμόδιου Λιμεναρχείου.

14. Η χρήση των ναυδέτων των Ε.Ε.Α.Χ. δεν επιτρέπεται για λόγους διαφορετικούς από αυτούς της λειτουργίας των συγκεκριμένων χώρων.

15. Για οποιοδήποτε θέμα αφορά στη λειτουργία των Ε.Ε.Α.Χ., οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να απευθύνονται στην Ε.Ε.Α., η οποία είναι ο φορέας διαχείρισης αυτών.